Daar staan ze dan: je peperdure wandelschoenen, die er in de winkel nog mooi en ongeschonden uitzagen, maar na een tocht onder het vuil zitten. Oké, we geven het toe, het is gewoon leuk om door plassen en modder te lopen en je weer een kind te voelen. Maar voor je schoenen, en vooral voor het leer, is dit op lange termijn een zware beproeving.
Om ervoor te zorgen dat je kostbare schoenen ook na veelvuldig gebruik betrouwbaar blijven, moet je ze goed onderhouden. Onze tips zorgen ervoor dat je zo lang mogelijk plezier hebt van je wandelschoenen.
Onderhoud van wandelschoenen: het beste met de hand
Eén ding willen we je alvast op het hart drukken: hoe vuil ze ook zijn, wandelschoenen horen nooit, nooit, nooit in de wasmachine. Dan zijn er nog twee mogelijkheden over. Ofwel je wacht tot het winter is en je maakt een lange wandeling in de sneeuw, ofwel je neemt de schoonmaak letterlijk in eigen handen. Als je voor de tweede optie kiest, moet je als volgt te werk gaan:
1. Basisreiniging
Alvorens te beginnen, moet je de inlegzool en de veters uit de schoenen halen. Borstel vervolgens de buitenkant goed af met een grove borstel en lauwwarm water tot het vuil weg is. De binnenkant kun je wassen met water en een druppeltje afwasmiddel. Maak de binnenkant van de schoenen niet met een borstel schoon, want dan kan de voering beschadigd raken.
2. Drogen
Om de schoenen te drogen, laat je ze het beste twee tot drie dagen op een droge plaats bij kamertemperatuur staan. Zet de schoenen nooit in de buurt van een warmtebron, want dat is niet goed voor het leer of de lijm. Om ervoor te zorgen dat de wandelschoenen sneller drogen, kun je ze volproppen met krantenpapier. Het is wel belangrijk om dit regelmatig te vervangen, zodat er geen schimmel ontstaat.
3. Onderhoud
Met klassieke was voor schoenen zoals Hanwag Shoe Wax of een vloeibaar verzorgingsproduct zoals Greenguard Leather van Fibertec kun je het leer weer voorzien van „voedingsstoffen“. Het gebruik van ledervet moet je vermijden. Dit verstopt de poriën en kan vastgelijmde rubberen onderdelen losmaken.
Was breng je aan met een doek of een zachte borstel en een vloeibaar verzorgingsproduct moet je meestal op de schoenen spuiten en uitsmeren met een spons. Beide producten zorgen ervoor dat het leer weer soepel wordt en waterafstotend blijft. Als je de schoenen achteraf föhnt (niet te heet!), kan het middel nog beter in het leer trekken. Opgelet: delen van mesh mogen niet in contact komen met de was, want dan raken de poriën verstopt en is het ademend vermogen weg.
Veterhaken en -ogen kunnen worden beschermd tegen corrosie met behulp van wat vaseline of was. Voor de verzorging van het bovenleer wordt gewone vochtinbrengende crème gebruikt en voor volledig leren schoenen bestaat er speciale ledermelk, waarmee je van tijd tot tijd de binnenkant van de schoenen kunt insmeren. De Gore-Tex-voering heeft geen speciale verzorging nodig.
4. Nabehandeling
Nadat je het leer hebt behandeld met was, ziet het er donkerder en vettiger uit. Dit is zuiver optisch en heeft geen negatieve invloed op de functionele eigenschappen. Als je dit toch niet wilt, wrijf dan voorzichtig over het oppervlak met een staalborstel of een speciale suèdeborstel. De beste manier om nare geurtjes te elimineren is met een schoendeodorant, zoals de G-Max Odour Eliminator van Granger’s.
Wandelschoenen onderweg schoonmaken
Maar wat moet je nu doen wanneer je op een meerdaagse tocht bent en geen volledige reinigingsset bij je hebt? Het is aan te raden om de schoenen ’s avonds te luchten. Maak hiervoor de vetersluiting goed los en haal de inlegzool uit de schoenen. Ook hier geldt dat je de schoenen niet aan de open haard of aan een andere warmtebron mag zetten, maar moet laten drogen bij kamertemperatuur.
Vuil kun je in een beekje van de schoenen wassen of je vraagt aan de gastheer of -vrouw van de berghut om een kom met lauwwarm water. Als je het leer onderweg ook een beetje wilt verzorgen, koop dan een kleine tube was en neem deze mee in je rugzak.
Onderhoud van synthetische wandelschoenen
Als de schoenen waarmee je op pad gaat geen leer bevatten, kun je ze zoals beschreven in stap 1 en 2 schoonmaken en laten drogen. Synthetische materialen hebben geen speciale verzorging nodig. Het volstaat ze in te spuiten met een impregneerspray, zodat het bovenmateriaal waterafstotend blijft en het ademend vermogen niet achteruitgaat.
Opslag van wandelschoenen
Hier valt er eigenlijk niet zo veel nieuws te vertellen. Wandelschoenen berg je het beste op op een droge, goed geventileerde, niet al te warme plaats in een schoenendoos of -zak. Hou ze weg van hitte en laat ze dus bijvoorbeeld in de zomer niet in de kofferbak van de auto liggen. Met een schoenspanner of met krantenpapier (droog!) behouden de schoenen langer hun vorm.
Wat kan er nog stukgaan?
Ambitieuze wandelaars kennen dit misschien wel: je hebt jarenlang met je wandelschoenen gelopen en ze zitten als gegoten, maar plots merk je dat de zool helemaal versleten is. Gelukkig kan bij de meeste schoenen de zool vervangen worden. Je kunt hiervoor naar je vertrouwde schoenmaker gaan of contact opnemen met de winkelier waarbij je de schoenen hebt gekocht. Deze kan de schoenen naar de fabrikant opsturen, die de zool vervangt (meestal tegen de kostprijs). Ook kleine onderdelen zoals metalen veterogen kunnen relatief gemakkelijk en goedkoop worden vervangen.
Moet ik dit nu echt allemaal volgen?
Kort gezegd: je wandelschoenen zullen je dankbaar zijn. Je moet voor ogen houden dat je schoenen onderweg veel meemaken en dus op een gegeven moment wel een beetje wellness kunnen gebruiken, net als jij. Als schoenen af en toe goed worden verzorgd en kunnen uitrusten, zijn ze daarna weer zo goed als nieuw en kunnen ze ook de volgende jaren nog mee op avontuur.
