Wil je bij je volgende trektocht echt op het gewicht letten, maar weet je niet goed hoe je lichter kan pakken? Dan kan dit blogartikel misschien helpen. De zwaarste onderdelen van je uitrusting zijn de zogenaamde grote drie: slaapzak, rugzak en tent.
Een goede 3-seizoenen-slaapzak weegt doorgaans minstens 700-800 gram, waarschijnlijk zelfs meer. Je kan dit gewicht beperken door een quilt te gebruiken in plaats van een ‚klassieke‘ slaapzak. De quilt is geschikt voor lente-, zomer- en herfsttemperaturen en weegt 400-500 gram, wat ongeveer de helft is van het gewicht van een slaapzak.
Wat is een quilt
Een quilt is bijna hetzelfde als een slaapzak, maar mist een deel van de vulling. Bovendien heeft een quilt geen rits, maar een trekkoordje als sluitmechanisme. Die twee factoren maken de quilt lichter dan een slaapzak met een vergelijkbaar temperatuurbereik. Naast het gewicht zorgt de kleinere hoeveelheid vulling van de quilt voor een zeer klein pakvolume, wat een extra voordeel is voor wandelaars die op gewicht letten.
Nu rijst natuurlijk al snel de vraag of de kleinere hoeveelheid vulling er ook niet voor zorgt dat de quilt een slechter warmhoudend vermogen heeft. Het antwoord is nee. Aangezien een slaapzak vrijwel rondom voorzien is van vullingsmateriaal (kunstvezel of dons), kan je niet anders dan op een deel van de warmte-isolerende vulling te liggen. Zo druk je de vulling samen met je lichaamsgewicht en gaat (vooral bij dons) de warmte-isolerende eigenschap volledig verloren. Dit betekent dat de warmte in dit deel van de slaapzak niet afkomstig is van de slaapzak zelf, maar van de bijhorende isomat, die de vorming van een koudebrug voorkomt. Daarom is het ontbreken van de vulling in een quilt geen nadeel voor het warmtevermogen binnen een bepaald temperatuurbereik.
Ook de ontbrekende capuchon kan gemakkelijk worden vervangen door de capuchon van je donzen jack of door een muts te dragen.
Gebruik van een quilt
Een ander voordeel van een quilt tegenover een traditionele slaapzak is de flexibiliteit. Het trekkoordje is veel gemakkelijker te regelen dan een ritssluiting. Dankzij dit trekkoordje kan de quilt bij warmer weer vliegensvlug in een deken worden veranderd. Zo zweet je je niet langer kapot bij warmere temperaturen en bevries je niet tijdens koudere nachten. Deze eigenschap zorgt over het algemeen ook voor een betere ventilatie dan in een gesloten slaapzak.
Waarvoor wordt een quilt traditioneel gebruikt? Langere tochten die je langs verschillende temperatuurbereiken voeren, zijn een voorbeeld. Zowel op de grote Amerikaanse trails, zoals de Pacific Crest en de Appalachian Trail, als op de El Camino en andere Europese langeafstandsroutes word je geconfronteerd met verschillende omstandigheden. Toch heb je er nauwelijks de kans om je uitrusting aan te passen. Juist daarom is de quilt geschikt voor deze tochten. Maar ook voor kortere tochten op plaatsen met een temperatuurbereik tot net onder het vriespunt zijn quilts een goede keuze.
De juiste quilt vinden
Voordat je op zoek gaat naar een quilt die geschikt is voor jou, is het belangrijk te weten dat een quilt gecombineerd moet worden met een bijhorende 3-seizoenen-isomat. Deze moet een R-waarde van ten minste 3 hebben. De quilt kan met het trekkoordje aan de isomat worden bevestigd om een optimaal gebruik van het warmtevermogen te garanderen.
Nu kan je een quilt uitzoeken. De Amerikaanse slaapzakspecialist Western Mountaineering maakt uitstekende en vooral extreem lichte quilts. Deze fabrikant gebruikt zeer hoogwaardig dons met 850 cuin vulkracht en is dus zeker het bekijken waard.
Een model zoals de Nanolite donsdeken van de bovenstaande fabrikant is gemaakt voor gebruik tot net onder het vriespunt en weegt slechts 360 gram. Met de Western Mountaineering Australite donsdeken blijf je warm tot ongeveer minus vijf graden. Met een gewicht van 480 gram is deze deken moeilijk te overtreffen.
Quilts in de winter
En dan nu de nadelen. Quilts zijn niet geschikt voor gebruik in permanent koude omstandigheden. Meer dan het bovenstaande temperatuurbereik moet je niet van quilts verwachten. En daarom vind je alleen 3-seizoenen-quilts voor de lente, de zomer en de herfst. Je kan het bereik nog een beetje rekken door een isomat voor de winter te gebruiken, maar een quilt is nu eenmaal niet gemaakt voor permanent gebruik in de winter.
Aangezien een slaapzak over het algemeen niets anders doet dan je eigen lichaamswarmte isoleren en opslaan met het juiste vullingsmateriaal, is het in koude omstandigheden belangrijk om de ruimte zo klein en gesloten mogelijk te houden. En dat kan een quilt niet op dezelfde manier doen als een slaapzak.
Conclusie
Om een lang verhaal kort te maken: als je tochten plant die je langs verschillende temperatuurbereiken voeren, maar niet in temperaturen ver onder nul, dan is een quilt een van de beste manieren om je uitrusting lichter te maken. Deze slaapzakvariant slaagt erin waardevolle grammen te besparen door anders nutteloos vullingsmateriaal weg te laten. Bovendien is dit ontwerp erg flexibel in gebruik. Je zweet niet tijdens warme zomernachten en bevriest niet bij koudere temperaturen … Wat wil je nog meer?
