Vind de juiste gamaschen Stel je voor: de zon komt op en begint met een heldere, goudkleurige glans te schijnen. Jij staat met je armen in de lucht midden in een dicht begroeide bergweide met kleurrijke bloemen en kruiden. Deze outdoor droomwereld die zo uit een escapistische jaren 50-film had kunnen komen, zou waarschijnlijk plotseling eindigen met de harde werkelijkheid. Je broekspijpen zouden namelijk doorweekt zijn van de dauw die zich ’s nachts op de wei heeft gevormd, je sokken zouden er al niet veel beter aan toe zijn en de kans is groot dat er een teek in je broek zou kruipen.
Het had natuurlijk anders kunnen zijn als je je gamaschen niet was vergeten! Of je nu in de Alpen wandelt, een tocht in het hooggebergte maakt of een meerdaagse trektocht maakt, outdoorgamaschen zijn een must. Zodat je goed voorbereid bent op de aankoop van gamaschen en ook het bovengenoemde scenario in de bergweide overleeft zonder doorweekte broek, volgen hier enkele tips.
Gamaschen? Nooit van gehoord! Hoe deze waterdichte bescherming werkt en waarvoor je deze nodig hebt
Heb jij al eens van het woord gamaschen gehoord? En weet je wat het te maken heeft met outdoorsport? Gamaschen, die ook wel gaiters worden genoemd, zijn eigenlijk een waterdichte verlenging van de schoenen. Afhankelijk van het model omsluiten ze je onderbeen en reiken soms tot over de knie. Als hoge schoenen, laarzen of een regenbroek te warm of onpraktisch zijn, bieden gamaschen uitkomst. Normale gamaschen worden met een stevig riemsysteem onder je schoenen vastgemaakt en met haakjes aan de vetersluiting bevestigd voor extra steun. Om ervoor te zorgen dat je ze makkelijk aan en uit kunt trekken, zijn ze vaak voorzien van een doorlopende rits- of klittenbandsluiting aan de zijkant of een vetersluiting met een waterdichte afdekstrook. Met een trekkoord aan de bovenkant kan je de gamaschen strak aantrekken. Zo sluiten ze goed aan op je been en wordt ook voorkomen dat ze naar beneden zakken.
Als je de gamaschen goed hebt aangetrokken, houden ze je voeten en broekspijpen effectief droog in de regen, modder of diepe sneeuw. Bovendien voorkomen ze dat er vuil en steentjes in de schoenen komen tijdens het wandelen. Ook beschermen de gamaschen met hun stevige materiaal de stof van je broek en je benen tegen scherpe doornen, rotsranden of takjes. Verder beschermen ze tegen vervelende teken zoals aan het begin van dit artikel genoemd. Als je een paar gamaschen aan je schoenen hebt bevestigd, hebben deze beestjes geen kans om onder je kleren te komen. Vooral in TBE-risicogebieden is het gebruik van gamaschen een niet te onderschatten voorzorgsmaatregel. Superveelzijdig dus, deze bescherming voor je benen!
Wat moeten moderne gamaschen kunnen?
Vroeger werden gamaschen gemaakt van eenvoudig vilt of leer, maar tegenwoordig zijn ze zeer functioneel dankzij het gebruik van technische en robuuste stoffen. Waar moet je op letten bij de aankoop van gamaschen? Allereerst het belangrijkste en meest voor de hand liggende: de gamaschen moeten waterdicht zijn. Dat spreekt vanzelf. Voor sportief veeleisende tochten is het ook handig als ze zijn uitgerust met ademende inzetstukken. Een goede vochtbescherming van buiten heeft immers maar beperkt nut als je binnenin zweet. Wil je ze gebruiken bij een bijzonder inspannende activiteit, bijvoorbeeld bij alpine tochten of wintersport, zorgen ventilatiemogelijkheden indien nodig voor de nodige verkoeling. Bij temperaturen onder het vriespunt zijn goede isolerende eigenschappen essentieel. Als je vaak in de schemering of bij mist onderweg bent, of als je de gamaschen gebruikt op de fiets, zorgen reflecterende elementen voor een betere zichtbaarheid. Gamaschen worden bij outdooractiviteiten blootgesteld aan vele belastingen. Doornen, takken, rotsen of contact met stijgijzers, het materiaal wordt zwaar op de proef gesteld. Daarom verhogen robuuste stoffen en extra materiaalverstevigingen op de slijtagegevoelige plaatsen de duurzaamheid en beschermen ze je wandel- of regenlaarzen tegen allerlei ongemak. Tenslotte een van de belangrijkste eigenschappen: een stevig sluiting. Goede gamaschen moeten stevig aan je benen zitten en goed op je schoenen aansluiten om te kunnen beschermen tegen vocht en vuil. Moderne gamaschen zijn in de breedte verstelbaar en kunnen stevig aan de schoenen worden bevestigd via tussenstukken van neopreen, riemen onder de voeten of doorngespen.
Welke gamaschen voor welke activiteit?
Nu we weten wat goede gamaschen voor eigenschappen hebben, kunnen we verder inzoomen op de activiteit. Welke gamaschen heb je nodig voor je volgende tocht? Dit is vrij simpel. Zoals je vast begrijpt, zijn wandelgamaschen aanbevolen voor lange wandelroutes. Ze moeten zo licht mogelijk zijn om je voeten tijdens het lopen niet onnodig te belasten. Een lage snit zorgt voor meer bewegingsvrijheid. Voor alpine tochten of winterwandelingen moeten gamaschen juist zo hoog mogelijk zijn afgewerkt. Vooral bij diepe sneeuw zijn gamaschen die maar tot net boven de enkel reiken, niet voldoende. Ademende inzetstukken en ventilatiemogelijkheden mogen ook niet ontbreken in het ontwerp. Expeditiegamaschen zijn ideaal voor extreme omstandigheden. Ze zijn onmisbaar voor tochten in het hooggebergte, in terrein met rotsen en ijs of bergexpedities. Zij zijn gewoonlijk voorzien van een isolerend schuim en speciaal ontworpen voor gebruik met stijgijzervaste bergschoenen.
Tijdens een fietstocht zorgen speciale fietsgamaschen voor droge voeten. Dit type outdoorgamaschen vallen als een hoes over de hele schoen en bieden zo zeer goede bescherming tegen vocht. Regen en opspattende modder kunnen dus niet in of op de schoenen terechtkomen. Reflecterende details zorgen er daarnaast voor dat je beter zichtbaar bent voor andere weggebruikers. Zoals je ziet, zijn gamaschen dus geen overblijfsel uit het verleden of een nutteloze accessoire. Modellen voor wandelen, fietsen of alpine gebruik: ze houden je voeten en benen droog! Bovendien blijven ongenode gasten zoals scherpe stenen, stof of insecten waar ze horen, namelijk buiten.
